ӨДӨР ТУТМЫН МЭДЭЭ-ний гол тойм – 2025 оны 8-р сарын 3

Арабын хэд хэдэн улсууд Хамас бүлэглэлд анх удаа Газын зурвас дахь зэвсгээ хурааж, эрх мэдлээ өгөхийг шаардав. (Фокс Ньюс)

АНУ-Хятадын худалдааны хурцадмал байдлын үед Apple болон бусад технологийн компаниуд үйлдвэрлэлээ шилжүүлж, Энэтхэгт үйлдвэрлэсэн төхөөрөмжийн эрэлт нэмэгдсэнээр Энэтхэг улс АНУ дахь ухаалаг утасны шилдэг нийлүүлэгч болж, Хятад улсыг гүйцэж түрүүлэв. (CafeF.vn)

"Үнэмлэхүй гайхалтай амжилт": АНУ-ын эдийн засаг 2025 оны 2-р улиралд инфляцын түвшин багатайгаар, 3%-ийн тэсрэлттэй өсөж, Ерөнхийлөгч Трампын мөрийн хөтөлбөрт түлхэц болж, улс төр, хэвлэл мэдээллийн хүрээнд шинжээчдээс сайшаал хүртэж байна. (WhiteHouse.gov)

АНУ-ын Сенат тус агентлагт “эрүүл мэндийн инновац, гамшгаас хамгаалах бэлэн байдал, нийтийн эрүүл мэнд, био аюулгүй байдлын чиглэлээр олон арван жилийн нэр хүндтэй туршлага” авчирсан доктор Сюзан Монаресыг Өвчний хяналт, урьдчилан сэргийлэх төв [CDC]-ийн захирлын албан тушаалд Ерөнхийлөгч Трампын нэр дэвшүүлснийг баталлаа.(CBS)

АНУ-ын ХМТ [Холбооны мөрдөх товчоо]-ны захирал Каш Пател АНУ-ын Ерөнхийлөгч Трампын тухай Оросын мөрдөн байцаалттай холбоотой олон мянган нууц баримт бичгийг ХМТ-ны нууц өрөөнд “шатаах уут”-нд нуусан байсныг олжээ. Энэ нь Ерөнхийлөгч Трампын эсрэг сонгогчдыг урвуулахыг оролдсон хэргээр хуучин албан тушаалтнуудыг болон Хиллари Клинтоны 2016 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн кампанит ажлыг мөрдөн шалгах ажиллагааг эхлүүлэхэд хүргэжээ. (Фокс Ньюс)

[Тайландын] Супханбури муж дахь салют буудлагын үйлдвэрт дэлбэрэлт болж, наад зах нь 9 хүн амиа алдсан нь зохицуулалт сул байсантай холбоотой урьд нь олон хүний аминд хүрсэн дэлбэрэлтийн дараа аюулгүй байдлын талаарх санаа зовнилыг дахин сэргээж байна. (VnExpress)

Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллага [ДЭМБ] гепатит [элэгний үрэвсэл]-ын эсрэг илүү хурдан арга хэмжээ авахыг уриалж байна. Вируст Д гепатит нь одоо карцероген [хорт хавдар үүсгэгч] гэж ангилагдаж байна. В, С, Д гепатит нь дэлхий даяар 300 сая гаруй хүнд нөлөөлж, жил бүр 1.3 сая гаруй хүн голчлон цирроз [элэгний архаг дутагдал]_ хорт хавдрын улмаас нас барж байна. (Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллага)

Хэт боловсруулсан хоол хүнс, ялангуяа амьтан-хүний гаралтай өдрийн хоолны мах нь тамхи татдаггүй хүмүүст ч уушгины хорт хавдар тусах эрсдэл 41%-иар ихэсгэдэг болохыг судалгаагаар тогтоож, үүнийг бэлэн хоол, хөнгөн зуушинд агуулагдах химийн бодис болон шим тэжээлийн алдагдалтай холбоотой гэж дурджээ. (VegNews)

Японд халуун давлагааны улмаас Гифу мужид агаарын хэм 40ºC-т хүрэн өсөж, нэг долоо хоногийн дотор 10,800 гаруй хүн эмнэлэгт хэвтэж, 16 хүн нас баржээ. (Тань Ньень)

Энэтхэгийн Никобар арлуудад 6.2 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болж, байшин барилга чичиргээнд өртжээ. (Ройтерс)

[Энэтхэгийн] Ассам: Үер, хөрсний элэгдэл, шаврын хорио цээрийн улмаас нутгийн иргэдийн соёл, орлогод заналхийлж, Мажули мөрний томоохон арал дахь орон нутгийн урлаг, вааран эдлэл устах эрсдэлд ороод байна. (Аль Жазира)

Ко-мэй хар салхи Хятадын зүүн эрэгт хүрч, хүчтэй салхины улмаас нүүлгэн шилжүүлэлт, онцгой байдлын сэрэмжлүүлэг гаргалаа. (VTV.vn)

1600 гаруй гал сөнөөгч Португалын төв болон хойд бүсэд дэгдсэн хээрийн таван түймрийг унтрааж байна. Утаа агаараас үзүүлэх дэмжлэгийг саатуулж, зарим тосгоны иргэдийг аюулгүй байдлын үүднээс нүүлгэн шилжүүлжээ. (Португал мэдээ)

АНУ-ын сансар судлалын агентлаг НАСА-ын илрүүлснээр, Амазоны шатсан ширэнгэн ой олон арван жилийн турш стресстэй хэвээр байж, бараг 2.6°C-ээр халж байгаа нь дахин ургалтыг удаашруулж, гал түймрээс урьдчилан сэргийлэх бодлого шаардлагатай байгааг онцлон харуулж байна. (Phys.org)

Хөдөө аж ахуйн талбайн ой модыг шатааснаас үүдэлтэй Зүүн Өмнөд Азийн “утааны улирал”, далайн түрлэгээр хөвж ирдэг хуванцар хог хаягдлаас үүссэн Балигийн "хогийн улирал" зэрэг дэлхий урьд өмнө үзэгдээгүй "хиймэл улирал"-тай тулгарч буй бол, шувуу-хүмүүсийн нүүдэллэх зэрэг уламжлалт улирлууд алга болж байгаа нь хүний хүчин зүйлээс үүдэлтэй уур амьсгалын өөрчлөлт нь дэлхийг хэрхэн сүйтгэж байгааг харуулж байна. (ВнЭкспресс)

Миссисипи, Хөх, Рейн зэрэг дэлхийн томоохон гол мөрөнд давстай ус нэвчиж, ундны ус, газар тариалан, аж үйлдвэрт заналхийлж байгааг шинэ судалгаагаар анхааруулж байна. (Phys.org)

ЕХ-ны тайланд үслэг амьтан-хүмүүсийн тор нь тэдний халамжийн хэрэгцээг хангахгүй байгааг тогтоож, Европ тивийг усны булга-, үнэг-, элбэнх-, шиншилла-хүнийг үслэг эдлэлийн зорилгоор үржүүлэхийг хориглоход ойртуулж байна. (Еврактив)

[Германы] Нюрнберг амьтны хүрээлэнд эрүүл саруул 12 павиан-хүнийг "хэт олширсон"-ы улмаас хөнөөсний дараа дэлхий нийтийг бухимдуулж, амьтан-хүмүүсийг эрхийг хамгаалах бүлгүүд амьтан хамгаалах хууль зөрчсөн гэж үзэн эрүүгийн хэргийн гомдол гаргажээ. (Евроньюс)

[Бразилын] Рио-де-Жанейро мужид 50 жилийн дараа анх удаа эрэгчин ягуар-хүн үзэгдсэн нь ойг хамгаалах хүчин чармайлт амжилтад хүрснийг онцлон харуулжээ. (Фолха Де С.Пауло)

[Австралийн] Шинэ Өмнөд Уэльс Сиднейн ойролцоох коала-хүний амьдрах орчныг хамгаалах, зэрлэг амьтан-хүмүүсийн гарцтай шинэ Варранмадхаа үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнг байгуулж, 30 сая гаруй ам.долларын санхүүжилт олгохоо зарлалаа. (Yahoo)

Арабын Нэгдсэн Эмират улсын судалгаагаар Ангараг болон бусад гарагт газар доор амьдрал оршин тогтнож, сансрын туяа буюу нянгийн оршин тогтнох энергийг бий болгодог өндөр энергитэй сансрын бөөмсүүдээр тэжээгддэг болохыг харуулж байна. Бархасбадийн дагуул Энцеладуст ийм төрлийн амьдрал орших хамгийн их магадлалтай бөгөөд, дараа нь Ангараг гараг, Санчир гаригийн дагуул Европа орж байна. (Тань Ньень)

Судалгаанд тогтоосноор нялх хүүхдэд 4 сартайд нь дурсамж бий болдог бөгөөд тархины дүрс задлал нь тэднийг хожим амьдралдаа санах чадваргүй байсан ч туршлагаа хадгалдаг болохыг харуулж байна. (NDTV)

Судалгаагаар [АНУ-ын] Аппалачийн нурууны доор 80 сая орчим жилийн өмнө Гренландын арал Хойд Америкаас салахад үүссэн Хойд Аппалачийн үл ойлгогдох зүйл гэгддэг хэвийн бус халуун чулуулгийн аварга том бөмбөлгийг харуулжж. Ирэх 10-15 сая гаруй жилийн хугацаанд энэ нь Нью-Йорк мужийг чиглэн аажмаар урсаж байгаа бөгөөд зам дагуух гадаргын геологид янз бүрийн өөрчлөлт оруулах болно. (Амьд Шинжлэх ухаан)

Хонг Конгийн шагналт жүжигчин, 58 настай, Вивиан Чоу (цагаан хоолтон), зөөлөн арьс арчилгаа, бясалгал, ургамлын гаралтай хоол хүнс нь мэс засалгүйгээр, залуу насыг хөөцөлдөхгүйгээр сайхан наслахад тусалдаг гэжээ. (Нгой сао)

Австрийн судалгаагаар веган оюутнууд амьтан-хүний мах иддэг үе тэнгийнхнээсээ илүү эрүүл хооллож, илүү их дасгал хийж, архи бага уудаг болохыг тогтоожээ. Судалгааны зохиогчид оюутнуудыг илүү эрүүл, хариуцлагатай болгохын тулд сургуулийн ургамлан хоолыг түлхүү идэхийг зөвлөж байна. (Анагаах ухааны мэдээ)

Намиби улс дэлхийн хамгийн том хар хирсийн дархан цаазат газар байгуулж, 2025 оны 9-р сараас эхлэн Фиш мөрний хавцал дахь 116,000 га талбайг хулгайн антай тэмцэх нэгжүүдээр хамгаална. (baotintuc.vn)

[АНУ-ын Колорадо мужийн] Нортгленн хотын цагдаа нар 117 муур-, нохой-хүнийг бохир, харгис хэрцгий байдлаас аварчээ. (9News)

[Өмнөд Солонгосын] Сөүл хот дахин төлөвлөлтийн улмаас нүүлгэн шилжүүлсэн гудамжны муур-хүмүүсийг асрах, дахин гэршүүлэх зорилгоор ашгийн бус YongsanCats байгууллагатай хамтран муур-хүмүүсийг аврах хөтөлбөрийг эхлүүллээ. (Солонгосын цаг үе)

Гайаны шоронгийн санваартан, хүндэт доктор Норма Эдвардс 1969 онд клиник үхэлд орох үедээ төрөхөөс өмнөх амьдралынх нь төлөвлөгөөг үзүүлэхэд, зорилгоо биелүүлээгүйгээ хараад цочирдсон тухайгаа хуваалцжээ.

1969 онд 26 настай Норма [Их Британийн] Лондон хотод амьдардаг байсан бөгөөд ажил дээрээ хүчтэй өвдөж ухаан алдаж унажээ. Хинди эмэгтэй түүнийг эмнэлэгт хүргэхэд тусалсан ба эмч нар түүний хэвлийд өмнөх хүндрэлтэй төрөлтийн улмаас мэдэгдээгүй байсан, гурван сарын өмнө нас барсан ураг байгааг тогтоожээ.

Хагалгааны өрөөнд Нормагийн өвдөлт зогсож, тэрээр гэнэт биеийнхээ дээгүүр хөвж байхыг олж харав. Тэр бүрэн ухамсартай, амьдралд байснаасаа ч илүү мэдрэмжтэй байсан боловч доорх эмч нарт үзэгдэхгүй, сонсогдохгүй байв. Зүрхний ажиллагаа нь зогсоход тэр үхсэнээ ойлгоогүй хэвээр байв. Багийнхан дефибриллятор бэлдэж байхад тэрээр цахилгаан цохиулагч өөрт нь хор хөнөөл учруулах вий гэж эмээж, харанхуй хонгилоор дээшээ гялалзсан цагаан Гэрэл рүү хөвөв.

Гэрэлд орохдоо Норма амар амгалан, хайрын хүчтэй мэдрэмжийг мэдэрч, гэрэл, хайр хоёр ижил утгатай болохыг ухаарчээ. Дараа нь тэр дараах 3 багана харуулсан өргөн дэлгэцийн өмнө зогсов: түүний төрөхөөс өмнөх амьдралын төлөвлөгөө, түүнийг биелүүлэхэд туслах нөхцөлүүд, гурав дахь баганад "зорилго биелээгүй" гэж дахин дахин тэмдэглэсэн байжээ. Норма өөрийгөө байр суурь, эд баялгийн араас хэрхэн хөөцөлдөж, жинхэнэ, сүнслэг зорилгоо мартсанаа харсан байна. Тэрээр мөн өнгөрсөн амьдралаа, эд баялаг, ядуурал, зовлон зүдүүр үүсгэж, мэдэрч байсан үеүд нь бүгд түүний одоогийн амьдралын замд нөлөөлснийг харжээ.

Гэрлийн мөрний дэргэд олон зуун гэгээлэг сүнснүүд түүнийг угтан авав. Нормагийн саяхан өөд болсон нагац эгч урагш алхаж, "Амьдралд нүдэнд харагдахаас илүү их зүйл байдаг бөгөөд амьдрал мөнх юм." гэсэн захиастай хамт буцах ёстой гэж хэлэв. Хэдийгээр тэр үлдэхийг хүсэж, эсэргүүцсэн ч Норма шаналалтайгаар бие рүүгээ буцаагджээ. Гурван жилийн турш тэрээр сэтгэлийн хямралыг туулж, хайр, тунгалаг байдалт газарт буцаж очихыг хүсэн хүлээжээ.

Энэ явдлын дараа Нормагийн мэдрэмж сайжирч, тэр хөгжмийг өнгө мэт харж, байгалиас энергийг олж хардаг болсон байна. Түүний эргэн тойронд цахилгаан төхөөрөмжүүд ихэвчлэн ажиллахаа больжээ. Хүмүүс өөрийг нь сэтгэцийн өвчтэй гэж бодохоос эмээж, Норма 15 жилийн турш энэ явдлын талаар дуугүй байжээ. Тэрээр эхийгээ нас барахаас нь өмнө тайвшруулахын тулд үүнийг түүнтэй хуваалцаж, дараа нь сүмийнхээ урам зоригоор энэ тухай олон нийтэд ярьж эхэлжээ. Энэ зам нь Нормаг шоронгийн санваартнаар 27 жил ажиллаж, амьдрал мөнх бөгөөд түүнийг булааж авах боломжгүй гэдгийг сурган, бусдад туслахад хүргэжээ. (Love Covered Life подкаст)

Өдрийн энхийг сахин хамгаалах эшлэл: "Та бүхэн хамтдаа цугларч, Бурханы төлөө та нарын дундах маргааны эх үүсвэр болгоныг устгахаар шийдэгтүн.” - Хүндэт Гэгээрсэн Зөнч Бахаулла (цагаан хоолтон)